Η εικόνα που μου έχει μείνει για τον χώρο των Λιπασμάτων στη Δραπετσώνα, είναι ένα άσπροκίτρινο σύννεφο σκόνης αριστερά του λιμανιού, που βλέπαμε στην επιστροφή προς τον Πειραιά, όσοι ταξιδεύαμε με πλοίο...!
-------------------
Ένα τοξικό σύννεφο που "έδινε" δουλειές στους κατοίκους της περιοχής για 90 χρόνια, ενώ ταυτόχρονα κατέτρωγε τις ζωές τους. Από το 1999 που σταμάτησε κάθε βιομηχανική δραστηριότητα, δημιουργείται ένας σκουπιδότοπος, ένας "κρανίου τόπος" απροσπέλαστος για τους ανθρώπους, ένα πολεοδομικό κενό σε μια παραλιακή ζώνη "φιλέτο" !
Παρά την εισήγηση των αρμόδιων και τις προσπάθειες για κήρυξη των κτιρίων που υπήρχαν στο χώρο διατηρητέων, το 2003 κατεδαφίστηκαν τα περισσότερα από αυτά. Διασώθηκαν μόνο τέσσερα κτίρια, ανάμεσά τους πιο χαρακτηριστικό το υαλουργείο με την καμινάδα του.
640 στρέμματα γης, για 14 χρόνια παραμένουν μια αστική έρημος! Η πολυϊδιοκτησία της έκτασης και τα αντικρουόμενα συμφέροντα που αυτή συνεπάγεται, φραγμός για την όποια αξιοποίηση της, και ίσως αυτό να ήταν τελικά και το μοιραίο "καλό" της υπόθεσης. Δεν προχώρησαν τα σχέδια που έκαναν διάφοροι, για εκ νέου βιομηχανικές ζώνες, για ναυτιλιακά κέντρα, για πίστες φόρμουλας 1, εν γένει για τσιμεντοποίηση της και απαγόρευση κάθε ελεύθερης πρόσβασης και διεξόδου των κατοίκων προς την θάλασσα.
Ο πιο αδύναμος κρίκος της πολυϊδιοκτησίας, οι κάτοικοι και ο Δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας βλέπουν να στήνονται σενάρια και να αλλάζει η χρήση γης από τις κυβερνήσεις. Απο "βιομηχανική ζώνη" σε "περιοχή ανάπλασης", σε "μητροπολιτικής παρέμβασης", σε "λιμενοβιομηχανική ζώνη", όπου επιτρέπονται οι βιομηχανικές-βιοτεχνικές χρήσεις τριτογενούς τομέα, ενώ επίσης παραχωρήθηκε στην OilOne άδεια για τη λειτουργία διυλιστηρίου!!
Το 2014 με την εκλογή της νέας δημοτικής και περιφερειακής αρχής, οι κάτοικοι άρχισαν πιο επίμονα και οργανωμένα να διεκδικούν το αυτονόητο, την ελεύθερη πρόσβαση τους προς τη θάλασσα και τη δημιουργία ενός "υπερτοπικού πόλου πρασίνου, αναψυχής, πολιτισμού, παιδείας και υγείας".
Οι αγώνες αυτοί είχαν αποτέλεσμα όταν το 2015 επετεύχθη η αλλαγή χρήσεων γης με νόμο και παραχώρηση στο Δήμο, 84 στρεμμάτων, τριών χιλιομέτρων ακτογραμμής, που αποτέλεσε το πρώτο βήμα για να αποκτήσει, μετά από δεκαετίες, η πόλη πρόσβαση στη θάλασσα.
Έργα και παρεμβάσεις ανάπλασης που υλοποίησε ο δήμος Κερατσινίου-Δραπετσώνας, άλλαξαν τη φυσιογνωμία του χώρου, ενώ πάνω από 100.000 πολίτες τον επισκέφθηκαν το 2018 στα πλαίσια πολιτιστικών εκδηλώσεων του "Φεστιβάλ στη θάλασσα". Πρόσφατα υπήρξε απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής, για αναγκαστική απαλλοτρίωση 204 στρεμμάτων, έκταση που περιλαμβάνει τα μοναδικά σωζόμενα κτήρια του ιστορικού εργοστασίου Λιπασμάτων (Μονάδα Υαλουργείου, Ινστιτούτο Χημείας και Γεωργίας), η ανάπλαση της οποίας θα έρθει ως συνέχεια των ήδη διαμορφωμένων 84 στρεμμάτων του παραλιακού μετώπου. Με βάση τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών που διενεργήθηκε, για τη συνολική αξιοποίηση της περιοχής και τις προτάσεις που προέκυψαν, ο δήμος εκπόνησε το γενικό σχέδιο αξιοποίησης της περιοχής.
--------------------
Σήμερα η ημέρα μου ήταν κουραστική. Ιούλης μήνας στη Νίκαια, η ζέστη και η πολύ ώρα μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή, με εξουθένωσαν, είχε αρχίσει να βραδιάζει, όταν τα παράτησα όλα και φώναξα ....πάμε Λιπάσματα!!
Ναι, η περιοχή από πέρσι, από κρανίου τόπος έχει μεταμορφωθεί σε ανάσα ζωής!!
Εκατοντάδες και χιλιάδες κόσμου καθημερινά έχουν παρουσία, στις εκδηλώσεις, στους χώρους αθλητισμού, αναψυχής, στους πεζόδρομους και ποδηλατόδρομους, εκατοντάδες παιδιά χαίρονται το παιχνίδι ανέμελα και χαρούμενα!
Όμως η μεγαλύτερη χαρά για όλους, μικρούς και μεγάλους, είναι αυτή η αίσθηση της επαφής σου με την θάλασσα, με τις μακρινές σκιές των νησιών που ατενίζεις στον ορίζοντα, με τα καράβια που πηγαινοέρχονται στο λιμάνι, είναι αυτή η αύρα που σε κυριεύει βλέποντας τον ήλιο να δύει πίσω από τις κορυφογραμμές της Σαλαμίνας!
Είναι η στιγμή χαράς και δικαίωσης αγώνων και προσδοκιών δεκαετιών.
